WORD(Kelime İşlemci)

AÇIKLAMALAR iv
GlRi§ 1
OGRENME FAALiYETi - 1 3
1. PENCERE ELEMANLARI VE GÖRÜNTÜLEME BICiMLEPJ 3
1.1. Genel Bilgiler 3
1.2. Ekran Görüniimleri 5
1.3. Metin Sınırlanve BasımdaCikmayan Karakterler 6
1.4. Görüntiileme Oram 6
1.5. Tam Ekran Göriintiileme 7
UYGULAMA FAALİYETi 8
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 9
OGRENME FAALİYETi - 2 10
2. DOSYA i§LEMLERi 10
2.1. Yeni Bir Beige Açma 10
2.2. Kayıth Bir Belgeyi Açma 10
2.3. Birden Çok Belgeyle Çalı§ma 11
2.4. Belgeyi Kapatma 11
2.5. Belgeyi Kaydetme 11
UYGULAMA FAALiYETi 13
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 14
OGRENME FAALiYETi - 3 15
3. METiN i§LEMLERi 15
3.1. i§lemleri Geri Alma 16
3.2. i§lemleri Yineleme 16
3.3. Ta§imai§lemi 17
3.4. Kopyalamai§lemi 18
3.5. YazılanlanTemizleme 18
3.6. Metin Arama ve Deği§tirme 19
3.7. Simge Ekleme 20
UYGULAMA FAALiYETi 21
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 22
OGRENME FAALiYETi - 4 23
4SAYFA YAPISI VE YAZDIRMAi§LEMLERi 23
4.1. Sayfa Ayarlan 23
4.2. Baskı Önizleme 24
4.3. Yazdırma Seçenekleri 24
4.4. Üstbilgi - Altbilgi Ekleme 25
4.5. Sayfa Numarası Ekleme 27
UYGULAMA FAALiYETi 28
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 29
OGRENME FAALiYETi - 5 31
5.BiCiMLENDiRMEi§LEMLERi 31
5.1. Metin Biçimlendirme 31
5.2. Paragraf ve Satır Biçimlendirme 33
5.3. Büyük / Kuciik Harf Deği§imi 34
i

5.4. Paragrafın İlk Karakterini Deği§tirme 34
5.5. Kenarhklar ve G6lgelendirme 35
5.6. Biçim Kopyalama 35
5.7. Madde I§aretleri ve Numaralandırma 36
5.8. Sayfayı Siitunlara Ayırma 37
5.9. Sekmeler Ekleme 37

5.10. Otomatik Metin Diizeltme 37
5.11. Stili§lemlen 38
5.12. Beige Artalan Rengini Deği§tirme 40
UYGULAMA FAALİYETi 41
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 43
OGRENME FAALİYETi-6 45
6. TABLO i§LEMLERi 45
6.1. Yeni Tablo 01u§turma 45
6.2. Satır / Siitun Ekleme 46
6.3. Satır / Siitun Silme 46
6.4. Satır Yüksekliginin / Sütun Geni§liğinin Ayarlanması 46
6.5. Hücreleri Birle§tirme / B6lme 46
6.6. Tablo İçindeki Verileri Sıralama 46
6.7. Tabloyu Metne D6nii§türme 48
6.8. Metni Tabloya D6nii§türme 48
UYGULAMA FAALİYETi 49
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 50
OGRENME FAALiYETi-7 51
7. ÇiZiM ARAÇLARI VE NESNELER 51
7.1. Çizim Dugmelerinini§levleri 51
7.2. Nesne Ekleme 52
7.3. Resim / Wordart Nesnesi Ekleme 52
7.4. Grafik Ekleme 53
UYGULAMA FAALiYETi 54
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 55
OGRENME FAALiYETi - 8 56
8. ARAÇ ÇUBUKLARI 56
8.1. Araç Çubuklanna Diigme Ekleme 56
8.2. Yeni Araç Çubugu 01u§turma 57
8.3. Yeni Menü 01u§turma 57
UYGULAMA FAALiYETi 58
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 59
OGRENME FAALiYETi - 9 60
9. GELi§Mi§ ÖZELLiKLER 60
9.1. Dipnot, Dizin ve Tablolar Ekleme 60
9.2. Yer i§aretlerini Kullanma 61
9.3. Kesme Ekleme 62

9.3. Köprii Ekleme 62
9.4. §ablon 01u§turma 63
9.5. Dil Seçimi 63
9.6. Yazım Kontrolii 63
ii

9.7. Mektup, Zarf ve Etiketler 01u§turma 64
9.8. Makrolar 66
9.9. Program Ayarlanm Diizenleme 68
UYGULAMA FAALİYETi 71
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 73
MODÜL DEĞERLENDİRME 74
CEVAP ANAHTARLARI 78
ÖNERİLEN KAYNAKLAR 80
KAYNAKÇA 81
iii


AÇIKLAMALAR

KOD 482BK0012
ALAN Bilişim Teknolojileri
DAL/MESLEK Alan Ortak
MODÜLÜN ADI Kelime İşlemci Programı
MODÜLÜN TANIMI Kelime işlemci programı ile beige hazırlama ve diizenleme işlemlerinin ogretildiği bir ogrenme materyalidir.
SÜRE 40/16
ÖN KO$UL
YETERLİK Kelime işlemci programını kullanmak
MODÜLÜN AMACI Genel Ama?
Bu modiil ile, gerekli ortam ve materyaller saglandiginda kelime işlemci programını kullanarak her turlii beige hazırlama ve diizenleme işlemini yapabileceksiniz. Ama^lar
> Kelime işlem programının ekran göriintüsiinii
deği§tirebileceksiniz.
> Dosya i§lemlerini yapabileceksiniz.
> Metin islemlerini yapabileceksiniz.
> Sayfa yapısim ayarlayabilecek ve sayfa yazdırma
se^eneklerini kullanarak ciktılar alabileceksiniz.
> Bi?imlendirme işlemlerini yapabilecek ve stiller
olusturabileceksiniz.
> Tablolar oluşturarak tablolarda bifimlendirme ve
diizenleme yapabileceksiniz.
> Çizim araç fubuklanm kullanarak ?izimler yapabilecek ve
nesneleri ekleyebileceksiniz.
> Ara? çubuklanm ve meniileri özelleştirebileceksiniz.
> Kelime işlemcinin ileri özelliklerini kullanarak kelime
işlem belgesinde diizenlemeler yapabileceksiniz.
EGiTİM OGRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Ortam : Bilgisayar laboratuan
Donamm: Bilgisayar, kelime işlemci programı
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Her faaliyet sonrasında o faaliyetle ilgili değerlendirme soruları ile kendi kendinizi değerlendireceksiniz. Modül içinde ve sonunda verilen öğretici sorularla edindiğiniz bilgileri pekiştirecek, uygulama örneklerini ve testleri gerekli süre içinde tamamlayarak etkili öğrenmeyi gerçekleştireceksiniz. Sırasıyla araştırma yaparak, grup çalışmalarına katılarak ve en son aşamada alan öğretmenlerine danışarak ölçme ve değerlendirme uygulamalarını gerçekleştirin. Öğrenci ürün dosyası tutulması tavsiye edilir.
iv

GiRis

Sevgili Öğrenci,

Hepimizin en biiyiik sıkıntısı, kendimizi kagitlann arasında boğuluyor gibi hissetmemizdir siiphesiz. Yaptigimız her ödevi, hazırladigimız her raporu, sayfalarca kagit kullanarak diizenliyor; bazen en ufak hatamızda aynı bilgileri tekrar tekrar yazmak zorunda kahyoruz. Bu da yorgunluğumuzu iyice artinyor.
Bu modiil ile tiim bu sıkıntılanmızı sonlandıracak bir aracın kullanımını ogreneceğiz. Kelime işlemci yazihmlan ile belgelerimizi bilgisayar ortamında hazırlayıp saklayabilecek, hatalanmızı kolayhkla diizeltebileceğiz. Hem de hie sıkılmadan...
Kendini siirekli yenileyen teknoloji diinyasında en biiyiik paya sahip olan bilişim teknolojileri alanı içinde, bilgisayar kullanımının zorunluluk haline geldiğini de diisiiniirsek kelime işlemci yazılımlannın kullammı daha da önemli bir hal almaktadır.
/ I /
Modiil içinde ilerledikçe bugiine kadar dokiiman hazırlarken ?ektiğimiz tiim
sıkıntılann sonuna yaklaştigımızı hissedeceğiz. İyi eğlenceler>s
1

2

ÖĞRENME FAALİYETi-1

FAALİYETİ - 1
^AMAÇ ^
Bu faaliyette verilen bilgiler dogrultusunda, kelime işlemci programının ekran görünümiine ait diizenlemeleri yapabilecegiz.
(ARAŞTIRMA )
> Kelime işlemci programlannın kullanım amaçlanm, sagladigi kolaylıklan ve çevrenizde yaygın olarak kullamlanlannın hangileri oldugunu araştmnız.
Yaptigimz incelemeleri, rapor haline getirerek sınıfta sununuz.
1. PENCERE ELEMANLARI VE GÖRÜNTÜLEME BICIMLERi
1.1. Genel Bilgiler
Öncelikle, hep birlikte kelime işlemci programim çahştırmayı ogrenelim.
Bu işlemi birkaç farkh şekilde yapabiliriz. En basit olam, Başlat diigmesine tıkladigimızda karsimıza gelen Programlar böliimiinden Microsoft (MS) Word kısa yoluna tıklamaktır.

Şekil 1.1: MS Word programının çalıştırılması
Masaüstünde bulunan Bilgisayarım sembolüne çift tıkladıktan sonra karşımıza gelen pencereden C:sabit diskine, oradan da sıra ile Program Files - MS Office - Office10 dizinlerine girip Winword dosyasına çift tıklayarak da programı çalıştırabiliriz.
3

Programı çalıştırdigimızda karsimıza §ekil 1.2’deki pencere cikacaktır. §imdi program penceresinde bulunan ogeleri inceleyelim:

Şekil 1. 2: Program penceresi ve öğeleri
Pencerenin ortasında bulunan beyaz sayfa, dokiiman hazırlarken kullanacagimız sayfamızdır.
> Bashk Çubuğu : Üzerinde çalıştigimız belgenin isminin ve program penceresi dugmelerinin (programı kapama, simge durumuna kiiciiltme) bulunduğu çubuktur.
> Menü Çubuğu: Dosya - Diizen - Göriinüm - Ekle - Biçim - Araçlar - Tablo -Pencere - Yardım meniilerinin bulunduğu çubuktur. Her meniinün altında o menii ile ilgili aynntih seçenekler bulunmaktadır.
> Standart Ara? Çubuğu: Programda sık uygulanan işlemlere ait simgeleri üzerinde bulunduran (kopyalama - yeni beige açma - yazdırma ...) araç çubuğudur.
> Bi?imlendirme Ara? Çubugu: Beige içinde bulunan metin ve nesneleri bicimlendirirken uygulayacagimız işlemlere ait simgeleri bulunduran araç çubuğudur.
4

> Çizim Ara? Çubuğu: Belgeye ekleyeceğimiz §ekiller, nesneler ve çizgiler ile çizim diizenleme komutlanna ait simgelerin bulunduğu çubuktur.
> Cetvel: Belgenin sayfa ayarlannın yapılması için referans noktalannın ayarlanmasını sağlayan çubuktur. Sayfanın dikey ve yatay kısmında bulunur.
> Görev Bölmesi: Bu bölme ile beige içinde yapacagimız i§lemleri diizenleyebiliriz.
> Durum Çubuğu: Beige içinde çalı§tigimız sayfaya ait konum bilgilerini veren alandır.
> Beige Penceresi Düğmeleri: Üzerinde çah§tigimız belgeyi kapatmamızı veya yardım seçeneklerine ula§mamızı kolayla§tmr.
1.2. Ekran Göriinümleri
Kelime i§lemci programında, Görünüm meniisii altında bulunan seçenekleri kullanarak belgelerimize ait ekran görüniimlerini deği§tirebiliriz (§ekil 1.3).

Şekil 1. 3: Görünüm menüsü Kelime işlemci programını çalıştırdığımızda belgemiz, Sayfa Düzeni görünümünde açılacaktır. Bu, belgemizi yazıcı aracılığıyla kâğıda aktaracağımız görünüm türüdür.
Normal görünümü seçtiğimizde, belgemiz kenar boşlukları olmadan görüntülenir ve sayfalar arası (- - - -) şeklinde bir çizgiyle ayrılır.
Web Yerleşimi’ni seçtiğimizde belgemiz, web sayfası şeklinde görüntülenecektir.
Anahat görünümü ile belgemiz, içinde bulunan başlık seviyelerine göre görüntülenir. Her başlık ve satırın önünde onu temsil eden bir işaret bulunur.
5

Belge Bağlantıları görünümü ile belge içinde bulunan başlıkları referans alan noktalara geçiş kolaylaşır. Sol tarafta açılan bölme üzerinde bulunan belge başlıklarına tıklayarak istenen noktaya geçiş yapabiliriz.
1.3. Metin Sınırları ve Basımda Çıkmayan Karakterler

§ekil 1. 4: Beige sınır çizgilerini göriintüleme
Belgemizi hazırlarken bize yol gösterici olması açısından; sadece ekranda görünecek yazıcıdan çıktı alındığında gözükmeyecek sınırlayıcı çizgileri aktif hale getirebiliriz. Bu işlem için Araçlar menüsü altında bunan Seçenekler düğmesine tıklanır.
Karsimıza gelen pencereden Görünüm sekmesi altında bulunan Yazdırma ve Web Seçenekleri alanındaki Metin Sınırlan kutucugu aktif hale getirilir. Bu durumda, iizerinde çahştigimız belgenin etrafında sınır çizgileri göriilecektir.
Kelime işlemci programı ile beige hazırlarken beige içinde bulunan kesme, sekme gibi bazı özellikler sayfa iizerinde (yazıcıdan ciktı almdığında) bulunmazlar. Bu ifadeleri, standart ara? fubugunda bulunan Göster/Gizle ( IT ) simgesine tıklayarak çalı§ma ekranımızda goriintuleyebiliriz.
1.4. Göriintüleme Oranı
Kelime i§lemci programı ile hazırlamı§ oldugumuz belgenin ekranda göriintiilendigi
büyükliigii artinp azaltabiliriz. Bu i§lem için Görünum meniisii altında bulunan Yakınla§tir
seçeneai kullamldigi gibi standart araç fubuklannda bulunan Yakınlaştır (
): %ioo . tıklanabilir.
6


Şekil 1. 5: Yakınlaştır penceresi
1.5. Tam Ekran Görüntüleme
Belgelerimizin, ekranın tamamını kaplayacak şekilde görüntülenmesi için Görünüm menüsü altında bulunan Tam Ekran seçeneğinin tıklanması yeterlidir.

Şekil 1. 6: Tam Ekran belge görünümü
Karşımıza gelen tam ekran görünümündeki belge üzerinde düzenleme ve kayıt yapabiliriz. Tam ekran görünüm durumunu sonlandırmak için, görünen Tam Ekranı Kapat düğmesine tıklamamız yeterlidir.
7

(UYGULAMA FAALIYETJ J
Aşagida verilen işlem basamaklannı takip ederek konuyu daha da pekiştirelim. Öneriler kismı, uygulama faaliyeti için yönlendirici olacaktır.

Islem Basamaklan Öneriler
> Kelime işlemci programını çalıştırimz.
> Bilgisayannızdaki bir word belgesini
acinız.
> Beige görüniimlerini sıra ile degi§tiriniz,
son halini Sayfa Düzeni görunumiinde
bırakınız. > Göriinüm meniisii
> Belgeye metin sınırlan ekleyiniz. > Araflar - Seçenekler
> Belgenin ekrandaki görüntiilenme oranını değiştiriniz. > %100
> Belgeyi kaydetmeden kelime işlemci programını kapatimz > Dosya - Kapat
8

(OLÇME VE DEĞERLENDJRME )
PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetinde yaptigimız i§lemlere göre a§agidaki tabloyu doldurarak kendimizi değerlendirebiliriz.

Ogrencinin
Adı - Soyadı :
Numarası : Başlama saati Bitirme saati Süre
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyunuz
GÖZLENECEK DAVRANI§LAR Evet Hayır
1. Kelime i§lemci programını çah§tırdınız mı?
2. Sayfalann ekran görünümiinü deği§tirdiniz mi?
3. Belgeye metin sınırlan eklediniz mi?
4. Belgenin göriintüleme oramnı deği§tirdiniz mi?
5. Kelime i§lemci programını kapattınız mı?
6. Siireyi uygun olarak kullandınız mı?
TOPLAM PUAN
DEĞERLENDJRME
Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsak diğer öğrenme faaliyetine geçebiliriz. Başarısız olduğumuz işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir.
9

ÖĞRENME FAALİYETi-2

FAALİYETİ - 2
^AMAÇ ^
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, kelime işlemci programlannda uygulanan temel dosyalama işlemlerini (beige açma-kapatma-kaydetme) yapabileceğiz.
2. DOSYA i§LEMLERi
2.1. Yeni Bir Beige Açma
Programı çahştırdigimızda, otomatik olarak boş bir sayfa acilmaktadır. Bunun disinda, aşagidaki yöntemlerle de boş bir sayfa (beige) açabiliriz:
> Dosya meniisünden - Yeni komutu
> Standart ara? çubuğundan Yeni ( D ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + N tuş birleşimi
2.2. Kayıth Bir Belgeyi Açma
Var olan bir beige, bilgisayarda kayıth demektir. Kayıth bir dosyanın acilabilmesi için bilinmesi gereken iki unsur vardır:Bunlar, dosya adının ne olduğu ve dosyanın nerede olduğu bilgileridir.
Kelime işlemci programında iken bir belgeyi açmak (?ağırmak) istiyorsak aşagidaki yöntemlerden herhangi biri ile bunu ger?ekleştirebiliriz:
> Dosya meniisünden - A? komutu
> Standart araç fubuğundan A? ( Wi) simgesi
> Klavyeden Ctrl + O tuş birlesimi
Bu işlemlerden herhangi birini yaptigimızda, karsimıza A? Penceresi cikacaktır.

§ekil 2. 1: Af penceresi
10

Bu pencerede, Bak böliimiindeki liste kutusuna tıklayarak açılan listeden belgemizin olduğu alan veya siiriiciiyii işaretleriz. Bu alan içinde, belgenin olduğu dizine gidip istenen dosyayı seçtikten sonra, Aç diigmesine tıkladigimızda belgemiz acilacaktır.
2.3. Birden Çok Belgeyle Çah§ma
Kelime işlemci programında birden fazla belgeyi aynı anda açabiliriz. Açtigimız bu belgeler arasında geçiş yapmak için Pencere meniisiinden faydalanihr. Acilmis olan tiim belgeler bu menü altında göriintiilenir. İstediğimiz belgeyle çahşmak için, Pencere menüsü altında göriilen beige ismine tıklamamız yeterlidir.
Eğer monitöriimiizde aynı anda tiim çahştigimız belgeleri göriintiilemek istersek Pencere menüsü altında bulunan Tümünü Yerleştir seçeneğini işaretlememiz yeterlidir.
2.4. Belgeyi Kapatma
Üzerinde fahştigimız belgeyi kapatmak için de farkh yöntemler kullamlabilir. Bu yöntemleri aşagidaki gibi sıralayabiliriz:
> Dosya meniisiinden - Kapat komutu
> Program Pencere diigmelerinden yl ) simgesi (bu simge, aynı zamanda kelime işlemci programim da kapatır)
> Beige penceresi Kapat diigmesi (iru yazin T x\^ )
Kapat komutunu verdiğimizde beige kaydedilmemişse kaydetme se^enekleri ile karsilasmz. Bir sonraki konuda, belgenin nasıl kaydedileceği anlatılacaktır.
2.5. Belgeyi Kaydetme
Hazırladigimız belgenin daha sonra da kullanılabilmesi ifin kaydedilmesi gerekmektedir. Beige açarken gerekli olan dosya adı ve dosyanın bulunacagi yer bilgileri, kayıt kısmında belirtilir. Dosya adı ve kayıt yeri bir defa belirtilir; sonraki her kayıt işleminde eski dosyanın yerine yenisi otomatik olarak kaydedilecektir.
Kelime işlemci programında iken bir belgeyi kaydetmek istiyorsak aşagidaki yöntemlerden herhangi birini uygulayabiliriz:
> Dosya meniisiinden - Kaydet komutu
> Standart araç fubuğundan Kaydet ( g| ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + S tuş birleşimi
Bu işlemlerden herhangi birini yaptigimızda, karsimıza Kaydet Penceresi gelecektir (§ekil 2.2). Bu pencerede Dosya adı kısmına hazırladigimız belgeyi anımsamamızı kolaylaştıracak bir isim yazabiliriz. Belgeyi hangi alana kaydedeceğimizi belirledikten sonra, Kaydet diiğmesine tıklarsak belgemizi kaydetmiş oluruz.
11


§ekil 2.2:Kaydet penceresi
Belgemizi parolalı olarak kaydetmek için, kaydet penceresinde bulunan Araçlar düğmesine tıklayarak Güvenlik Seçenekleri penceresini aktif hale getirebiliriz.
Belgemizi farklı bir isimle kaydetmek için Dosya menüsü altında bulunan Farklı Kaydet seçeneğini işaretlememiz yeterlidir.
Belgemizi farklı biçimde kaydetmek istiyorsak kaydet penceresinde bulunan Kayıt Türü kutucuğuna tıklayarak istediğimiz biçimi seçebiliriz. Hazırlamış olduğumuz belgeyi; web sayfası, belge şablonu, Macintosh belgesi olarak kaydedebiliriz.
12

UYGULAMA FAALIYETİ
Aşağıda verilen işlem basamaklarını takip ederek konuyu daha da pekiştirelim. Öneriler kısmı, uygulama faaliyeti için yönlendirici olacaktır.

Islem Basamaklan Öneriler
> Kelime işlemci programını çalıştmnız.
> Boş bir beige açınız. > Dosya - Yeni
> Sayfa içine adınızı ve soyadını yazınız.
> Hazırladiginız belgeyi masaiistüne Denemel adı ile kaydetiniz. > y
> Belgeyi kapatimz. > Dosya - Kapat
> Bilgisayannızdaki bir word belgesini acinız. > ^N££ ^ &
> Aynı belgeyi masaiistüne Deneme2 adı ile parolah olarak kaydediniz. (Parola: MEGEP) > Faiklı Kaydet - Araçlar
> Bilgisayannızdaki word belgesini acinız. > & -» Ctrl
> Turn belgeleri kapatimz.
> Kelime işlemci programını kapatimz. > Dosya - Çıkış
13

OLCME VE DEGERLENDIRME
OBJEKTİF TESTLER (ÖLÇME SORULARI)
1. Yeni bir belge açmak için araç çubuğundaki Yeni düğmesini kullanmak ile Dosya/Yeni menü seçeneğini işaretlemek arasındaki fark nedir?
A) Araç çubuğundaki Yeni düğmesi ile sadece yeni bir belge açılır, Dosya/Yeni menü
seçeneği ile ayrıca hazır şablonlardan yararlanılır ve istenirse şablon dosya da oluşturulur.
B) Dosya/Yeni menü seçeneği ile sadece yeni bir belge açılır, araç çubuğundaki Yeni
düğmesi ile hazır şablonlardan yararlanılır ve istenirse şablon dosya da ek olarak oluşturulur.
C) Açılacak belge ile ilgili özet bilgi girilecekse Dosya/Yeni menü seçeneği
kullanılmalıdır. Araç çubuğundaki Yeni düğmesi ile bu yapılamaz.
D) Her ikisi de aynı amaç için kullanılır.
2. Kayıtlı bir belgeye parola konulabilmesi için aşağıdaki menü seçeneklerinden hangisi uygulanmalıdır?
A) Dosya / Kaydet / Araçlar / Kaydetme Seçenekleri
B) Dosya / Kaydet / Araçlar / Güvenlik Seçenekleri
C) Araçlar /Seçenekler / Güvenlik
D) Araçlar / Seçenekler / Kaydetme Seçenekleri
3. Dosya/Aç menü seçeneği kullanıldıktan sonra aynı anda birden çok dosya açabilmek için ne yapılmalıdır?
A) Açılacak dosyaların üzerine sırasıyla çift tıklanmalıdır.
B) Açılacak dosyalar Ctrl tuşu ile tek tek seçildikten sonra Aç düğmesi
tıklanmalıdır.
C) Dosya/Aç değil Dosya/Tümünü Aç menü seçeneği kullanılmalıdır.
D) Açılacak dosyalar önce farenin sağ tuşu ile seçilmeli ardından da Aç düğmesi
tıklanmalıdır.
14

ÖĞRENME FAALİYETi-3

UMAC ^

FAALİYETİ - 3

Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, kelime işlemci programlannda uygulanan metin işlemlerini (yazı yazma, işlemleri geri alma, tasima, kopyalama, arama) yapabileceğiz.


(ARAŞTIRMA )
> Çevrenizde gördiiguniiz afiş, gazete gibi dokiimanlann nasıl hazırlandigim araştinmz.
Yaptigimz araştırmaya ait sonuçlan rapor haline getirip, arkadaşlanmzla paylasimz.
3. METİN i§LEMLERİ

Kelime işlemci programı ile beige hazırlarken, sayfa içine yazdigimız metinler veya eklediğimiz nesneler iizerinde tasima, kopyalama, silme gibi çeşitli işlemler yapabiliriz. Bu işlemleri yapmamız için; öncelikle, iizerinde işlem yapılacak metni veya nesneyi seçmemiz gerekmektedir.
Seçme işleminin, seçilen metnin özelliğine göre birçok farkh yolu vardır. Bunlan, aşagidaki gibi sıralayabiliriz:
> Isaretçiyi, seçilecek metnin basina getirmek ve farenin sol tuşuna basih tutarak sonuna kadar götiirmek (siiriikle-bırak yöntemi)


> > >

Şekil 3.1: Metnin seçilmesi
Kelime seçmek için; işaretçi, seçilecek kelime içinde iken fare ile iki defa
tıklanır.
Cümle seçmek için; işaretçi cümle içindeki herhangi bir kelimenin üzerinde
iken Ctrl ile birlikte farenin sol tuşuna bir defa tıklanır.
Paragraf seçmek için ise; işaretçi paragraf içindeki herhangi bir noktada iken
farenin sol tuşuna üç defa tıklanır.



>

Belge içinde bulunan metin veya nesneler ile işlem yapmak için, işlem yapılacak metin veya nesne mutlaka seçilmelidir.
15

3.1. i^lemleri Geri Alma
Paket programlann çogunda olduğu gibi kelime işlemci programında da yaptigimız işlemleri geri alma imkanımiz vardır. Bunu, “zaman içinde yolculuk yapma” olarak da adlandırabiliriz.
Kelime işlemci programı, yaptigimız her işlem adımını sıra ile belleğine kaydeder. Bu sayede yaptigimız işlemleri adım adım geri alabilir, hatalanmızı diizeltebiliriz.
Yapılan işlemleri geri almak için aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini kullanabiliriz:
> Düzen menüsiinden - Geri Al komutu
> Standart araç çubuğundan Geri Al ( "° T ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + Z tu§ birle§imi
Beige ifinde herhangi bir alana “Merhaba arkada§lar... Giinaydın.” ifadesini yazahm. Her Geri Al komutunu verdiğimizde, yaptigimız i§lemlerin en son yaptigimızdan başlayarak iptal edildiğini görebiliriz.

Şekil 3.2: Geri alma işlemi

>

Belgeyi kaydettiğimiz an, geri alma işlemi için bellekte tutulan işlemler silinir. Kayıt işleminden sonra, bir dahaki “Kaydet” komutuna kadar yapılan işlemler tekrar bellekte tutulur.

3.2. i^lemleri Yineleme
Geri Al (Ctrl+Z) komutu ile adım adım geri gidebildiğimiz gibi Yinele komutu ile de geri gittigimiz noktadan itibaren adım adım ileri giderek bulunduğumuz konuma gelebiliriz. Bunun icin aşagidaki yöntemlerden herhangi birini uygulayabiliriz:
> Düzen meniisiinden - Yinele komutu
> Standart araç çubuğundan Yinele ( ■(>.- T ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + Y tuş birleşimi

Yinele komutunun kullanılabilmesi ifin Geri Al komutu kullanılmis olmahdır. Geri Al komutu pasif ise dosya kaydedildikten sonra bir işlem yapılmamis demektir.
16

3.3. Taşıma İşlemi
Belge içindeki metinleri, nesneleri, resimleri ve şekilleri sayfalar üzerinde istediğimiz yere taşıyabiliriz.
Taşıma işlemini gerçekleştirmek çok basittir; önce taşınacak metin veya nesne seçilir, sonra farenin sol tuşu basılı tutulup sayfa içinde sürüklenir ve istenen yere gelindiğinde farenin sol tuşu bırakılır. Böylece, taşıma işlemi gerçekleştirilmiş olur.
Bu işlemi farklı bir şekilde de yapabiliriz. Bunun için metin ya da nesne seçilir; sonra Düzen menüsünden Kes komutu verilir, seçili nesne ya da metin kendiliğinden silinir ve belleğe alınır, ardından taşınmak istenen yere gelinir ve Düzen menüsünden Yapıştır komutu verilir. Bu işlemler sonunda, seçilen metin ya da nesnenin, yeni yerine taşındığını görebiliriz.



§ekil 3.3:Ta$ima i$lemi Adımlan
Tasima işleminin ilk aşaması olan Kesme işlemini aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile gerçekleştirebiliriz:
> Düzen meniisiinden - Kes komutu
> Standart araç çubuğundan Kes ( & ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + X tuş birleşimi
Tasima işleminin tamamlanabilmesi için Yapistır komutunun da verilmesi gerekir. Yapıştırma işlemini aşagidaki yöntemlerden herhangi biri ile gerçekleştirebiliriz:
> Düzen meniisiinden - Yapistır komutu
> Standart araç çubuğundan Yapistır ( (3,) simgesi
> Klavyeden Ctrl + V tuş birleşimi


Bir defa belleğe alınan nesne veya metinler binlerce defa farklı yerlere yapıştırılabilir.
17

3.4. Kopyalama I^lemi
Kopyalama işlemi ile tasima işlemi arasındaki tek fark, seçilen nesne ya da metnin bulunduğu noktadan silinmemesidir. Kopyalama işlemi de tasima işleminde olduğu gibi yapıştırma işlemi ile birlikte yapihr.



§ekil 3.4: Kopyala i$lemi adımlan
Kopyalama işlemini aşagidaki yöntemlerden herhangi biri ile gerçekleştirebiliriz:
> Düzen meniisiinden - Kopyala komutu
> Standart araç çubuğundan Kopyala ( m ) simgesi
> Klavyeden Ctrl + C tuş birleşimi
3.5. Yazılanlan Temizleme
Sayfa içinde bulunan metin veya nesneleri silebiliriz. Bunun için nesne veya metni, fare yardımıyla seçip aşagidaki yöntemlerden herhangi birini uygulayabiliriz:
> Düzen meniisiinden - Temizle komutu - Tümü alt seçeneği
> Klavyeden Del(ete) tuşu
Eğer bir sayfa içindeki metin veya nesneyi seçip Temizle komutunun altındaki Biçimler alt seçeneğini uygularsak sadece seçilen kısma ait biçimlendirme işlemleri iptal edilir.



§ekil 3.5: Bir metnin temizlenmesi


Temizlenen yazı, taşıma işleminde olduğu gibi belleğe alınmaz. Temizleme işlemi sonucunda yanhshkla silinen bir metin, ancak Geri al komutu ile kurtanlabilir.
18

3.6. Metin Arama ve Değiştirme
Belge içinde sayfalarımız arttıkça aradığımız metinlerin bulunması zorlaşacaktır. Bu durumlarda arama sihirbazını çalıştırabiliriz. Arama sihirbazı, belge içinde aradığımız metnin bulunduğu konumları bize gösterecektir.
Arama sihirbazını Düzen menüsünden, Bul komutunu vererek çalıştırabiliriz. Klavyeden Ctrl + F tuş birleşimi de Bul penceresini, yani arama sihirbazını çalıştırır.

§ekil 3.6: Bui penceresi
Bui penceresi içinde, Aranan kısmına belgede aramak istediğimiz metni yazıp Sonrakini Bui diigmesine tıklarsak iizerinde bulunduğumuz noktadan itibaren arama işlemini başlatmış oluruz. Bu işleme, aradigimız metne ulaşana kadar Sonrakini Bui diigmesine tıklayarak devam edebiliriz.
Pencere içinde Tüm Seçenekler düğmesine tıkladığımızda ayrıntılı arama seçenekleri karşımıza gelecektir.
Arama yaptığımız metni bulduğumuz gibi başka bir metin ile otomatik olarak değiştirebiliriz. Bunun için Düzen menüsünden Değiştir komutunu verebiliriz. Aynı işlemi klavyeden Ctrl + H tuş birleşimini kullanarak da yapabiliriz. Bu işlemlerden herhangi birini yaptığımızda, karşımıza Değiştir penceresi çıkacaktır.

§ekil 3.7: Değiştir penceresi
Değiştir penceresi ifinde Aranan kısmına değiştirilmek istenen metin, Yeni değer kısmına ise değiştirilecek metnin yerine gelecek yeni ifade yazihr. Degiştir diigmesine tıkladigimızda kelimeler arası değişim sıra ile ger?ekleşir; eğer Tumünü Değiştir diigmesine tıklarsak beige içinde bulunan tiim aranan metinler, yeni metin ile değiştirilmiş olur.
19

3.7. Simge Ekleme
Hazırladığımız belge içinde, istediğimiz noktalara klavye yardımıyla ulaşmakta güçlük yaşayacağımız simgeleri rahat bir şekilde ekleyebiliriz.
§ekil 3.8: Simge penceresi
Ekle menüsü altında bulunan Simge komutunu kullanarak istediğimiz simgeyi, belge içindeki bir noktaya ekleyebiliriz.
Açılan Simge penceresinde, ekleyeceğimiz simgeyi seçtikten sonra pencerenin alt kısmında bulunan Ekle düğmesine tıklamamız yeterlidir. Bu işlem sonunda İptal düğmesi otomatik olarak Kapat şekline dönüşecektir. Pencereyi kapatmak için bu düğmeye tıklayabiliriz.
20

(UYGULAMA FAALIYETJ J
Aşagida verilen işlem basamaklannı takip ederek konuyu daha da pekiştirelim. Öneriler kismı, uygulama faaliyeti için yönlendirici olacaktır.

İşlem Basamaklan öneriler
> Kelime işlemci programını çalıştmnız.
> Belgenin ilk sayfasına istiklal Marsi’mızın
ilk iki kıtasını yazınız.
> ilk mısrayı seçiniz. > Siiriikle - Bırak
> Seçilen mısrayı ikinci sayfaya tasiyimz. > * ve ®"
> Yaptigin işlemi iptal ediniz. > Diizen - Geri Al
> Son iki mısrayı seç ve ikinci sayfaya kopyalayınız. > Ctrl + C ve Ctrl + V
> Bui penceresini çalistmnız.. > Ctrl + F
> Beige içinde millet kelimesinin kaç adet bulunduğunu gözlemleyiniz.
> Beige ifinde bulunan millet sözcüklerinin hepsini ulus olarak değiştiriniz. > Diizen - Değiştir
> Belgeyi, ilk yazıldigi haline getiriniz. > o .
> İşlemleri geri almadan önceki konuma geliniz. > fi.T
> Beige içinde bulunan ulus sözcüklerinin hepsini millet olarak değiştiriniz. > Ctrl + H
> Belgeyi, Belgelerim dizinine İstiklal Marşı adı ile kaydediniz. > Ctrl + S
> Belgeyi kapatimz. > Dosya - Kapat
> Boş bir beige açınız. > Yeni
> Beige içine birbirinden farklı simgeler ekleyiniz. > € ¥ © ™ £oo<>u£
> Belgeyi, kaydetmeden kapatimz.
> Kelime işlemci programını kapatimz. > Alt + F4
21

OLCME VE DEGERLENDIRME
1. Kelime işlemci programında metin seçme işlemi ile ilgili olarak aşagida verilenlerden
hangisi sovlenemez?
A) Kelime seçmek için kelimenin iizerinde iken farenin sol tuşu ile çift tıklanır.
B) Satırlann belli noktalanndaki metinleri seçmek için farenin sol tuşu ile birlikte Alt tuşuna basihr.
C) Harf seçmek için klavyeden Ctrl tuşu ile yön tuşlan kullanihr.
D) Ciimle seçmek için Ctrl tuşu ile ciimlenin herhangi bir yerine tek tıkamr.
2. Bilgisayar kelimesini kopyalamak istiyorsak yapmamız gereken işlemler nelerdir?
E) Seçme işlemi yapılmadan Kopyala - Yapistır komutlan verilir.
F) Se^me işlemi yapılarak Kopyala - Yapıştır komutlan verilir.
G) Secme işlemi yapılmadan Kes - Yapıştır komutlan verilir.
H) Seçme işlemi yapılmadan Kopyala - Kes komutlan verilir.
3. Kelime işlemci programında bir metnin yerini değiştirmek için yapılan işlemler
aşagidakilerden hangisinde doğru sırasıyla verilmiştir?
1- Düzen menüsünden Kes se9eneği işaretlenir.
2- Isaretçi, metni tasimak istediğiniz yere getirilir.
3- Tasinmak istenen metin seçilir.
4- Düzen menüsünden Yapıştır seçeneği işaretlenir.

A) 2-1-3-4
B) 3-1-2-4
C) 4-2-3-1
D) 3-2-1-4
4. Belge içinde bulunan bir metni yenisi ile değiştirmek için hangi yol izlenmez?
A) Düzen /Bul
B) Düzen / Git
C) Düzen / Değiştir
D) Düzen / Temizle
5. Hazırlanan belgeye klavyede bulunmayan bir karakterin eklenmesi istenirse hangi
menü seçeneği kullanılmalıdır?
A) Ekle/Simge
B) Ekle/Alan
C) Düzen/Bul
D) Düzen/Yapıştır
22

ÖĞRENME FAALİYETi-4

(AMAÇ )
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, kelime işlemci programlannda sayfalann yapılannı diizenleyebilecek ve yazdırma seçenekleri ile ciktılar alabileceğiz.
4.SAYFA YAPISI VE YAZDIRMA ISLEMLERi
4.1. Sayfa Ayarlan

Şekil 4.1: Sayfa Yapısı penceresi
Hazırladigimız beige, sayfalardan oluşacagi için sayfalann kagit iizerinde görmek istediğimiz şekilde yatay veya dikey olarak ayarlanması gerekmektedir. Sayfa diizenlemelerini yapmak için Dosya meniisii altında bulunan Sayfa Yapısı seçeneği tıklanır. Karsimıza §ekil 4.1’deki pencere gelecektir.
Sayfa Yapısı penceresi içinde u? sekme bulunmaktadır:
> Kenar Boşluklan sekmesinde, sayfa ifinde metin yazılabilecek alan ve sayfa yönii (dikey-yatay) ayarlanır. Yapılan ayarlamalar, Uygulama Yeri seçeneği ile; turn belgeye veya sadece istenen böliimlere uygulanabilir. Kenar boşluklanni diizenlemek i?in, cetvelden de faydalanabiliriz.
> Kagit sekmesinde, beige hazırlarken kullanılan kagidın boyutlanna ve yazdırma işleminde kullamlacak kaynağa ait diizenlemeler yapabiliriz.
> Düzen sekmesinde ise, beige ifinde bulunan böliimlere, iistbilgi ve altbilgilere ait diizenlemeleri yapabiliriz.
23

4.2. Baskı Önizleme
Kelime işlemci programında hazırladigimız belgelerin kagit iizerindeki yerleşimini görebiliriz. Bu işlem için, aşagidaki yöntemlerden biri kullanılabilir:
> Dosya meniisiinden - Baskı Önizleme komutu
> Standart araç çubuğundan Baskı Önizleme ( & ) simgesi

Şekil 4.2: Baskı Önizleme
Baskı Önizleme penceresinde bulunan araç çubuklarını kullanarak önizleme görüntüsünü büyütüp küçültebilir, ekranda görünen sayfa sayısını ayarlayabiliriz.
4.3. Yazdırma Seçenekleri
Hazırladığımız belgeleri, yazıcı ile kâğıt üzerine aktarabiliriz. Bu işlem için aşağıdaki işlemlerden herhangi birini yapabiliriz:
> Dosya meniisiinden - Yazdır komutu
> Standart araç çubuğundan Yazdır (#) simgesi
> Klavyeden Ctrl + P tuş birleşimi
Yazdırma seçeneklerini aynntılı olarak seçmek istiyorsak Dosya meniisiinden Yazdır seçeneğini işaretlemeliyiz. Bu durumda, Şekil 4.3’teki Yazdır Penceresi karsimıza gelecektir.
24


Şekil 4.3: Yazdır penceresi
Yazdır penceresinde bulunan seçenekler aracılığıyla hem yazıcı özelliklerini hem de yazdırma seçeneklerini düzenleyebiliriz. Belge içinde bulunan sayfalardan istediklerimizi yazdırmak için Sayfa aralığı kısmından Sayfa kutucuğunu işaretleyip yanındaki kutucuğa yazdırmak istediğimiz sayfaların numaralarını girmemiz gerekmektedir.
Örnek:
1– 6 : 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 numaralı sayfalar yazdırılır.
1– 5; 8 : 1, 2, 3, 4, 5 ve 8 numaralı sayfalar yazdırılır.
4.4. Üstbilgi - Altbilgi Ekleme
Hazırladığımız belgeye, tüm sayfalarda görünecek şekilde üstbilgi veya altbilgi ekleyebiliriz.
Bunun için Görünüm menüsünden Üstbilgi ve Altbilgi komutu verilir. Bu komut verildiğinde karşımıza Üstbilgi ve Altbilgi araç çubuğu gelecektir.
25


§ekil 4.4: Üstbilgi ve Altbilgi araf fubuğu
§imdi bu ara? fubuğunda bulunan simgelerin görevlerini anlamaya $alı§alım:
Her sayfanin iisl kismina Iwirolaiak bulunan tarili-saaJ- bclgc ath, sayfa
*" MO gibi bilgilcri ckler
—^- Bclji^yt:.. sayfh niLTTUinisi cklcr.
—I* Her sayfaya: belgedcki roplam beige sayisim eklcr.
—I*- Fiklernjoek sa}"fii numarasi hifisnini deni^tirmek ifin seciLir,
—^- Sayfciyii, tarih cklcmck i^in kiilkmihr.
—*- Say (liy a, o an k [ Siiali cklcr.
—^- Bcl&cye n.i[ sayla yapisini duzcnlcjiiek if in kullamhr.
—^- Beige ic-indc bulunan nielriL gizlemck i^in kulLinihr.
—^ OjWfckl ijlomi lekrarlar.
—I* Ustbilgi vc altbilgi arasinda ge^is.yapmaya yarar
—^- Onceki snyfadiiki ust-iiltbilgiyi yostcrir.
—^ Sooraki iayfadaki Qst-itltbilgiyi g&SWrir.
—^- Uslbtliji vc Altbilgi pcnccrcsiui kapatmak icin k.ilLmilir.
26

4.5. Sayfa Numarası Ekleme
Üstbilgi ve Altbilgi araç çubuğunda, sayfa numarası (S) simgesini işaretleyerek beige içinde bulunan torn sayfalara sayfa numaralan ekleyebiliriz. Aynı işlemi, Ekle meniisii altında bulunan Sayfa Numaralan komutanu vererek de gerçekleştirebiliriz.

Şekil 4.5: Sayfa Numaralan penceresi
Karşımıza gelen Sayfa Numaraları penceresinden, sayfa numarasının sayfa içinde bulunacağı konumu seçebiliriz. Biçim düğmesine tıkladığımızda, karşımıza gelen ayrıntılı biçimlendirme seçenekleri ile numaralandırma işlemine ait biçim düzenlemelerini yapabiliriz.
27

UYGULAMA FAALIYETİ
Aşağıda verilen işlem basamaklarını takip ederek konuyu daha da pekiştirelim. Öneriler kısmı, uygulama faaliyeti için yönlendirici olacaktır.

İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLER
> Kelime işlemci programını çalıştmnız.
> Bir word belgesi acimz. > Dosya - Aç
> Beige sayfalannı yatay olarak ayarlayarak kenar boşluklannı değiştiriniz. > Dosya - Sayfa Yapısı
> Sol: 3 cm Sağ: 1,5 cm
Alt:2 cm Üst: 3,5 cm
> Tek sayfalarda tarih bilgisini, çift sayfalarda beige ismini iistbilgi olarak tanımlayınız. > Görüniim - Üstbilgi ve Altbilgi
> Her sayfanın alt kısmına ortalanmış olarak sayfa numarası ekleyiniz. > Ekle - Sayfa Numaralan
> Eklenen sayfa numaralannın “i, ii, iii...”
şeklinde göriinmesini sağlayınız. > Sayfa Numaralan - Biçim
> Beige sayfalannı dikey olarak ayarlayarak kagit ebatını A6 ölciilerine getiriniz. > Kagit Boyutu
> Bu belgenin ilk lie sayfası ile birlikte yedinci sayfasını da yazdmnız. > Ctrl + P
> Sıra ile belgeyi ve programı kapatınız. > s
28

OLCME VE DEGERLENDIRME
1. Beige içinde bulunan sayfalan dikey durumdan yatay duruma getirmek için
aşagidakilerden hangisi kullanihr?
A) Diizen / Sayfa yapısı / Yönlendirme / Yatay
B) Göriinüm / Sayfa Yapısı / Kagit / Yatay
C) Dosya / Sayfa Yapısı / Yönlendirme /Yatay
D) Dosya / Sayfa Yapısı / Kagit / Yatay
2. Belgenin yazılacagi kagit A5 ebatlannda ise kagit boyutunun değiştirilmesi işlemi
hangi menii seçenekleri ile yapılabilir?
A) Dosya / Yazdır / Seçenekler
B) Dosya / Sayfa Yapısı / Kagit Boyutu
C) Dosya / Sayfa Yapısı / Kagit Kaynagi
D) Araçlar / Seçenekler
3. 40 sayfahk bir dokiimanın 1’den 9’a kadar olan sayfalan ile 35 ve 40 no’lu sayfalanni
yazıcıdan cikartmak istenirse Dosya / Yazdır menii seçeneğinde sayfa böliimiiniin
karsisına yazılacak uygun ifade, hangisidir?
A) 1 , 9 ; 35 - 40
B) 1 ; 9 ; 35 ; 40
C) 1 - 9 , 35 ; 40
D) 1 - 9 , 35 , 40
4. Kelime işlemci programı ile hazırlanan beige yazdinhrken aşagidakilerden hangisi
yapılamaz?
A) Sadece seçilen alan yazdmlabilir.
B) Sadece imlecin bulunduğu sayfa yazdmlabilir.
C) Sadece belli kelimelerin geçtiği sayfalar yazdmlabilir.
D) Sayfalar birden fazla kopya olarak yazdmlabilir.
5. Hazırladigi belgenin sadece tek numarah sayfalannın ciktısı alınmak istenirse hangi
işlem yapilabilir?
A) Dosya / Yazdır / Sayfa
B) Dosya / Yazdır / Arahktaki turn sayfalar
C) Standart araç fubuğundaki Yazdır diigmesi kullanıhr
D) Dosya / Yazdir / Tek numarah sayfalar
6. Kullamcı tek ve çift numarah sayfalarda farkh list bilgiler kullanmak istiyor .
Aşagidaki se^eneklerden hangisi ile yapabilir?
A) Ekle / Üstbilgi ve Altbilgi - ^ diigmesi ile
B) Göriiniim / Üstbilgi ve Altbilgi- fi diigmesi ile
C) Dosya / Sayfa Yapısı / Diizen / Üstbilgi ve Altbilgi
D) Ekle / Sayfa Numaralan / Üstbilgi ve Altbilgi
29

7. Belge içine eklenecek sayfa numaralarının 13’ten başlaması için hangi menü seçeneği kullanılmalıdır?
A) Ekle / Sayfa Numaraları / Biçim - Başlangıç
B) Araçlar / Seçenekler
C) Ekle / Sayfa Numaraları / Özelleştir
D) Düzen / Sayfa Numaraları / Biçimlendir
8. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yazıcıdan çıktı alınırken kağıt üzerinde görünmez?
A) Dipnot
B) Resim yazısı
C) Açıklama
D) Üst bilgi/Alt bilgi
9. Belgelere eklenen tarih ve saatin, normal tarih ve saat değiştiğinde otomatikman
değişmesi istenirse ne yapılmalıdır?
A) Ekle / Tarih ve Saat iletişim kutusunda yer alan Otomatik Olarak Güncelleştir kutucuğu seçilmelidir.
B) Araçlar / Seçenekler den Tarihleri Güncelleştir kutucuğu boşaltılmalıdır.
C) Ekle / Tarih ve Saat iletişim kutusunda yer alan Otomatik Olarak Güncelleştir kutucuğu boşaltılmalıdır.
D) Araçlar / Seçenekler den Tarihleri Güncelleştir kutucuğu seçilmelidir.
10. Üstbilgi ve Altbilgi araç çubuğu kullanılarak aşağıdakilerden hangisi otomatik olarak
eklenemez?
A) Sayfa no
B) Tarih
C) Simge
D) Saat
30

ÖĞRENME FAALİYETi-2

UMAC ^

FAALİYETİ - 5

Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, kelime işlemci programlannda uygulanan biçimlendirme işlemlerini yapabilecek ve stillerle çahşabileceğiz.


(ARAŞTIRMA )
> Kelime işlemci programı ile yapılabilecek biçimlendirme işlemlerini
araştinmz.
Yaptigınız araştırmaya ait sonuçlan rapor haline getirip arkadaşlanmzla paylasimz.
5.BiÇİMLENDiRME i§LEMLERİ
5.1. Metin Biçimlendirme
Kelime işlemci programında; beige içine yazdigimız metinlere ait karakterler veya nesneler iizerinde biiyiikliik değiştirme, renk diizenleme, şekil biçimlendirme gibi birçok işlemi yapabiliriz.
Biçimlendirme işlemlerini iki yol ile gerçekleştirebiliriz:
> Bi?im meniisii yardımıyla (§ekil 5.1)
> Bi?imlendirme ara? fubugu yardımıyla (§ekil 5.2)
Bi?im meniisii altında bulunan seçenekleri kullanarak metin, nesne ve sayfa için biçimlendirme işlemlerini gerçekleştirebiliriz.

Şekil 5.1: Biçim menüsü
31

Bi?imlendirme ara? fubuğunda bulunan simgeler, yapacagimız bifimlendirme i§lemlerini daha kolay yapmamızı sağlar.

-^jj I Normal .-. Times New Roman
©
0©

J-12, - i* T *,a« *
1 ♦ I
© © ©

©©©



o
0
0 0
© © 0
0 ©

§ekil 5.2: Bifimlendirme araf fubuğu
§imdi, bifimlendirme ara? fubuğunda bulunan simgeleri tanıyalım:
—#»- Program hat'izasmda bulunan tiim stilled listiclcr.
—^- Ku Manikin stillcri gostcrir. Stil degjsiklikleri, buradan dii yapilabilir.
—&* KulLiniLin yazitipini gdstcrir. Aijilan lislcdcn, islcncn yazilipini scyebiliriz,
—|ft» Karakterl erin p u tito olarakbuyuklugiinu gostcrir.
—&- Karakterl crin kill in. itaiik vc alti cizili yazilmasi icin kullanihr.
—^ Karakterl crin (paragraflan n) hi zalanmasi i^i n ku I lam Itr.
—► Satir aralijimi du^enlenmcsi icjn kullamlir,
—^ Maddc ibiirctli listclcr olusturmak i<;in kullamhr.
—*- Paragraf girinti Icrini arli rip azaitmak icin kullamhr.

32

5.2. Paragraf ve Satır Biçimlendirme
Belge içinde bulunan paragraf ve satırlara ait biçimlendirme işlemlerini, Biçim menüsü altında bulunan Paragraf seçeneğini kullanarak yapabiliriz.

§ekil 5.3: Paragraf penceresi
Paragraf penceresinde iki sekme bulunmaktadır:
> Girintiler ve Arahklar sekmesini kullanarak paragraf hizalamasını ve satırlar arası boşluk değerlerini diizenleyebiliriz.
> Satır ve Sayfa Sonu sekmesini kullanarak ise paragraf satırlannın bir arada bulunması, satır numaralannın görüntiilenmesi gibi diizenlemeleri yapabiliriz.
33

5.3. Büyük / Küçük Harf Değişimi
Kelime işlemci programında belgeler hazırlarken belge içinde bulunan karakterlerin büyük ya da küçük görünmesi için düzenlemeler yapabiliriz.
Bunun için; üzerinde değişiklik yapacağımız metini seçtikten sonra Biçim menüsü altında yer alan BÜYÜK/Küçük Harf Değiştir seçeneğini işaretleyebiliriz. Bu durumda, karşımıza BÜYÜK/Küçük Harf Değiştir penceresi gelecektir. Yapacağımız değişikliğe göre pencere içinde bulunan seçeneği işaretleyip tamam düğmesine tıklamamız yeterlidir.

§ekil 5.4: Büyük/Küfuk Harf Deği^tir penceresi
Aynı işlemi, değişiklik yapacağımız metni seçtikten sonra Shift ve F3 tuşlarına aynı anda basarak da yapabiliriz. Metin seçili iken bu tuş kombinasyonunu her kullanışımızda, seçili metnin durumu değişecektir.

>

Değişiklik yapacagimız metin tek kelime ise ve Shift - F3 tuş kombinasyonunu kullanacaksak işaretçimizin metin içinde herhangi bir noktada olması yeterlidir.

5.4. Paragrafın İlk Karakterini Deği^tirme
Genellikle basın - yayın dokiimanlannda bulunan metinlerin ilk harflerinin diğer karakterlere göre biiyiik olduğunu göriirüz. Bu işlemi kelime işlemci programını kullanarak da gerçekleştirebiliriz.
Paragrafta bulunan ilk karakterin boyutunu biiyiitmek için Bi?im meniisii altına bulunan Başlangıcı Büyüt seçeneğini işaretlememiz yeterlidir.
34

WINDOWS ORD


Etaslangici Etiiyiit
Konunn

_?j_xj


W
w

Yok Metinde Bo^lukta

Yazi Tipi:
5atir sayisi: Metinden uzaklik: P—M
JO cm ±j

Tarnarm 1 iptal

Şekil 5.5: Başlangıç karakterini büyütme
Karşımıza gelen pencereden isteğimize uygun seçenekleri işaretleyip Tamam düğmesine tıkladığımızda, metnimizin değiştiğini görebiliriz.

§ekil 5.6: Ba^langıcı büyütülmü? metin
5.5. Kenarhklar ve Gölgelendirme
Bi?im meniisii altında bulunan Kenarhklar ve Gölgelendirme seçeneği ile i§aretçimizin bulunduğu paragrafa veya beige içindeki sayfalara kenarhklar ekleyebiliriz.
Kenarhklar ve Gölgelendirme penceresi içinde bulunan seçenekleri kullanarak kendimize özgii kenarhklar tanımlayabiliriz.
5.6. Biçim Kopyalama
Kelime i§lemci programında, hazırlamı§ oldugumuz belgeler içinde bulunan metin veya nesneleri kopyalayabileceğimiz gibi bunlann bicimlerini de diğer metin veya nesnelere kopyalayabiliriz.
Bu i§lem için; biçimini kopyalayacagimız metin veya nesneyi seçtikten sonra standart
araç çubuğunda bulunan Bi?im Boyacısı ( v ) simgesine tıklamamız yeterlidir. Aym i§lemi Kopyala - Özel Yapi§tır i§lemleri ile de gerçekle§tirebiliriz.
35

5.7. Madde İ^aretleri ve Numaralandırma
Beige içinde sırah listeler oluşturmak için farkh yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemleri soyle sıralayabiliriz:
> Biçim meniisii altında bulunan Madde Isaretleri ve Numaralandırma komutu
> Biçimlendirme araç çubuğunda bulunan Madde işaretleri ve Numaralandırma
simgesi ( J~ :~ )

§ekil 5.7:Madde isaretleri ve Numaralandırma
Madde isaretleri ve Numaralandırma penceresi içinde dört sekme bulunmaktadır:
Madde isaretli sekmesinde, eklenecek madde işaretinin şekiller halinde görüntiilenmesi sağlamr.
Numarah sekmesinde, eklenecek madde işaretlerinin harfler veya rakamlardan oluşması sağlamr.
Numaralandinlmis Anahat sekmesinde, madde işaretlerinin seviyelere göre diizenlemesi (1 - 1.1 - 1.1.1 gibi) sağlamr.
Liste Stilleri sekmesinde ise kelime işlemci programı belleğinde bulunan liste biçimlerinden faydalanabilir.
36

5.8. Sayfayı Sütunlara Ayırma
Biçim menüsü altında bulunan Sütunlar komutunu çalıştırarak belgemize ekleyeceğimiz metinlerin sütunlar halinde yazılmasını sağlayabiliriz.
5.9. Sekmeler Ekleme
Biçim menüsü altında bulunan Sekmeler komutunu çalıştırarak belgemiz üzerinde sekme noktaları belirleyebiliriz.
5.10. Otomatik Metin Düzeltme
Belge hazırlarken metin yazımında yaptığımız hataları, kelime işlemci programına tanıtarak otomatik olarak düzeltilmesini sağlayabiliriz.
Bu işlem için Araçlar menüsü altında bulunan Otomatik Düzeltme Seçenekleri işaretlenmelidir.
Karşımıza gelen pencerede ilgili ayarları yapabiliriz.

§ekil 5.8:Otomatik Düzeltme Penceresi
Örnekte; beige içine yazılan MEB ifadesinin yerine otomatik olarak Milli Eğitim Bakanhgi yazılması ayarlanmı§tır.
37

5.11. Stil İşlemleri
Stil, kelime işlemci programında hazırlamış olduğumuz belgede bulunan metin veya paragrafa ait genel yapıyı ifade etmektedir. Stiller ile paragrafın görünüşüne ait metin hizalama, sekme durakları, satır aralığı ve kenarlıklar gibi alanları denetlenmektedir.
Stil işlemleri için Biçim menüsü altında bulunan Stiller ve Biçimlendirme seçeneğini işaretlememiz yeterlidir. Karşımıza gelen Stiller ve Biçimlendirme iletişim kutusunu kullanarak yeni stiller oluşturabilir veya varolan stilleri düzenleyebiliriz. Burada bulunan Yeni Stil düğmesine tıklayarak oluşturacağımız stile ait düzenlemeleri yapabiliriz.

§ekil 5.9: Yeni stil olu^turma
Yeni Stil penceresinde oluşturacağımız stile ait tüm özellikleri düzenleyebiliriz. Stile vereceğimiz ad, stil türü, stil biçimi (yazıtipi, hizalama vb.) gibi özellikleri bu pencerede düzenleyebiliriz. Oluşturduğumuz stle ait kenarlık ekleme, dil ayarlama, kısayol tuşu atama gibi işlemleri ise pencerenin alt kısmında bulunan Biçim düğmesi altındaki seçenekleri kullanarak yapabiliriz.
38


Şekil 5.10: Stil bifimlendirme araflan
Oluşturdugumuz stiller iizerinde değişiklik yapmakjçin Stiller ve Bi?imlendirme
iletişim kutusu icinde bulunan stil seçeneğinin yanındaki ([7]) simgesine tıklayarak Değiştir
seçeneğini işaretlememiz yeterlidir. U
Oluşturduğumuz stilleri, program stil belleğine ekleyerek daha sonraki çahsmalanmızda kullanabiliriz.
Örnekte; Deneme isimli stil oluşturarak paragraf metninin ortalanmış, Arial - 11 pt, 2 satır arahgına sahip olması istenmiştir. Stil düzenlemelerinden sonra bu stili kullanarak hazırlayacagimız metinler Şekil 5.1 l’deki gibi olacaktır.
HAKAN BABAÇ ORHANELİ AHMET NECATİ YILMAZ Ç.P.L.
Şekil 5.11: Stil biçimlendirme araçlan
39

5.12. Beige Artalan Rengini Deği^tirme
Biçim menüsü altında bulunan Arka Plan komutunu kullanarak belgemizin artalan rengini değiştirebiliriz; fakat bu değişiklik, sadece ekranımıza yansıyacaktır.
Basılı Filigran alt menüsüne geçiş yaptığımızda, belgemize arka plan nesnesi veya arka plan metni ekleyebiliriz.

Şekil 5.12: Arka Plan Nesnesi Ekleme
Basılı Filigran penceresi içinde eklenen arka plan nesnesi veya arka plan metni, belgemize ait tüm sayfaların arka planına işlenecektir.
40

UYGULAMA FAALIYETİ
Aşağıda verilen işlem basamaklarını takip ederek, konuyu daha da pekiştirelim. Öneriler kısmı, uygulama faaliyeti için yönlendirici olacaktır.

İşlem Basamaklan Öneriler
> Kelime işlemci programını çahştırimz.
> Açılan beige içinde ilk satıra adınızı
soyadınızı yazınız.
> Bir sonraki satıra geçip okulunuzun adını
yazınız. > Ad ve soyadınızın tamamını kiiciik harflerle yazınız.
> İlk satin seçerek, yazı tipini Arial, büyüklugunii 16, kalın olarak ayarlayıp ortadan hizalayınız. > Siiriikle- Bırak
> Biçimlendirme Ara? Çubuğu
> İlk satır ile ikinci satır arasındaki boşluğu arttırınız. > Bi?im - Paragraf
> Adınızın ilk harfini, soyadınızın tamamını biiyiik harfe döniistürüniiz. > Shift + F3
> Okulunuzun ilk harfini 3 satıra karsilık gelecek şekilde büyütüniiz. > Başlangıcı Biiyiit
> ikinci satırdan sonra bir satır atlayınız.
> Okulunuzda bulunan böliimleri, sırah olarak
yazınız. > Maddeişaretlenve Numaralandırma
> Ad ve soyadınızın bulunduğu satin çerçeve içine alınız. > Kenarhklar ve Gölgelendirme
> Sadece ilk sayfaya, renkli ve gölgeli bir kenarhk ekleyiniz.
> Belgeyi, uciincii satmndan itibaren iki siitun haline getiriniz. > Biçim - Siitunlar
> Belgeye arka plan nesnesi olarak, numaranızı ekleyiniz. > Metin Filigram
> Beige içinde her dört cm’lik alana, sekme ekleyiniz. > Biçim - Sekmeler
41



> Beige içine yazılan Bilişim ifadesinin otomatik olarak Bilişim Teknolojileri
olarak değiştirilmesini ayarlayınız. > Otomatik Diizeltme Se^enekleri
> Yeni word belgesi acinız.
> Elinizdeki modiildeki bu ogrenme
faaliyetinin konu başlıklarim bir word
belgesine yazınız.
1. bashklar için "l.BAŞLIK”, 2. bashklar için “2.BAŞLIK” adlannda stil tanımlayınız.
l.BA§LIK stili 20 punto, kalın, Times New Roman, sola dayah , turn harrier kiiciik olsun.
2.BA§LIK stili 14 punto, kalın, Times New Roman, soldan 1cm i?erden olsun.
Oluşturdugunuz bu stilleri bashklara uygulayimz.
> Beige ifinde bulunan bashklara ait stil
tammlamalannı değiştiriniz ve belgeyi
kapatimz > Stiller ve Biçimlendirme
42

OLCME VE DEGERLENDIRME
1. Yazılmis olan bir metnin satır aralannı ayarlamak için aşagidaki menii
seçeneklerinden hangisi kullanılmahdır?
A) Ekle/Kesme
B) Ekle/Alan
C) Biçim/Paragraf
D) Biçim/Sekmeler
2. Kelime işlemci programında “UYGULAMA” metninin alt çizgi rengini kırmızı olarak
değiştirme işlemi için hangi seçenek uygulanır?
A) Biçim - Yazı Tipi - Alt çizgi rengi
B) Standart araç çubuğu A diigmesi ile
C) Sag tuş - Alt çizgi rengi
D) Bicim - Otomatik biçim
3. Kullamcı bir listeye numarayla başladiginda alt satıra geçince başka bir işlem
yapmaksızın numaranın algılanıp otomatik olarak devam ettirilmesini istiyor. Bu
işlemin otomatik olarak yapılabilmesi ifin a§agidaki meniilerden hangisi
kullanılmahdır?
A) Ekle / Madde Isaretleri ve Numaralandırma
B) Araflar / Se^enekler / Otomatik Bi?im
C) Bi?im / Madde isaretleri ve Numaralandırma
D) Bicim / Otomatik Biçim
4. Paragrafm son satinnin arka sayfaya tasinmasim engellemek i?in aşagidakilerden
hangi yapılmahdır?
A) Bi?im / Paragraf / Satır ve Sayfa Sonu - Satırlan birlikte tut
B) Bicim / Paragraf / Girintiler ve Arahklar - Önce Sayfa Sonu
C) Biçim / Paragraf / Satır ve Sayfa Sonu - Önce Sayfa Sonu
D) Biçim / Paragraf / Girintiler ve Arahklar - Satırlan birlikte tut
5. Seçilen metindeki özelliklerin aymm başka metinlere veren araç çubuğu ogesi
aşagidakilerden hangisidir?
A) Baskı Ön izleme
B) Kopyala
C) Yazım ve Dilbilgisi
D) Biçim Boyacısı
6. (c) ifadesinin © şekline döniismesini sağlamak i?in hangi menii seçeneği
kullanılmahdır?
A) Ekle-Simge
B) Araçlar-Otomatik Diizelt
C) Biçim-Sitil
D) Araflar-Yazarken bifimlendir
43

W
iv
7. Yukanda gösterilmiş olan biçimlendirmeyi gerçekleştirmek için hangi işlem
yapılmıştır?
A) W harfi seçilerek yazı yiiksekligi artınlmıştır.
B) Biçim / Biiyiik/Kiiciik Harf Degiştir - Yalnızca ilk harfi biiyiik
C) Farenin sag tosu tıklanarak Yazi tipi / Kiiciik biiyiik seçeneği işaretlenmiştir.
D) Biçim / Baslangıcı biiyiit
8. Bir belgedeki torn kelimelerin ilk karakterlerini biiyiik harf olarak ayarlamak için
hangisi uygulanmahdır?
A) Diizen / Tiimiinii Seç ile torn beige seçilip , Biçim / Biiyiik/Kiifiik Harf Değiştir ile Yalnızca İlk Harf Biiyiik seçeneği işaretlenmelidir.
B) Bi?im / Biiyiik Kiiciik Harf Değiştir ile Yalnızca İlk Harf Biiyiik seçeneği işaretlenmelidir.
C) Diizen / Değiştir ile belgedeki torn kelimelerin ilk harfleri biiyiik harfe çevrilmelidir.
D) Araçlar / Yazım ve Dilbilgisi ile belgedeki torn kelimelerin ilk harfleri biiyiik harfe çevrilmelidir.
9. Siitonlar ile ilgili olarak aşagidakilerden hangisi söylenemez?
A) Sayfa, en fazla 11 siitona böliinebilir.
B) Siitonlar arasına çizgi konulabilir.
C) Siiton genişlikleri ayarlanabilir.
D) Siitanlandırma işlemi torn belgeye uygulanabilir.
10. Başlangıcı biiyiitme işlemi ile ilgili olarak aşagidakilerden hangisi söylenemez?
A) Biiyiitolecek harfin metinden olan uzakhgi ayarlanabilir.
B) Biiyiitolecek harfin yazı tipi degiştirilebilir.
C) Bloklanan birden fazla kelime biiyiitolebilir.
D) İlk harfi istenilen satır sayısı boyutana biiyiitor.
44